Primeurproducten zijn producten die na een periode van groei een optimale kwaliteit bereikt hebben. Daar zorgt de natuur zelf voor. Daar hoeven wij niets aan te doen. Elk seizoen kent zo zijn eigen vissoort.
Dat is toch mooi dat moeder aarde dat allemaal zo regelt, en daardoor voor variëteit zorgt. Vrijwel elke maand kent wel een bepaalde vis die min of meer in de bloei van zijn leven is. Primeurproducten worden soms met veel tam-tam op de markt losgelaten.
Hoewel de meeste vis vrijwel het gehele jaar door wordt aangevoerd en de huidige conserveringstechnieken de mogelijkheid bieden om de consument dagelijks te voorzien, maken veel vissoorten fysiek gezien sterke en minder sterke perioden door. Die minder sterke perioden worden gekenmerkt door vorming of aanwezigheid van kuit of hom, waardoor de conditie en de fysieke gesteldheid en dus het visvlees aanzienlijk minder van kwaliteit kan zijn. Voor sommige soorten is dat bezwaarlijker en voor andere weer niet. Desondanks hebben vrijwel alle soorten op verschillende tijdstippen te maken met een 'fysieke devaluatie' ofwel een waardevermindering van de lichamelijke status. Opvallend is dat tijdens die 'fysieke devaluatie' de prijzen voor de desbetreffende vissoort gemiddeld lager liggen. Zo is de fysieke gesteldheid van schol in de wintermaanden slecht. De platvis neemt in januari en februari deel aan het voortplantingsproces en heeft in de maanden daarna tijd nodig om aan te sterken. Pas vanaf eind april of begin mei gaat schol weer vlees te krijgen.
Op dit moment is schol alweer goed op krachten gekomen en verder in het seizen wordt ie alleen nog maar lekkerder. Schar daarentegen paait later en was tot vorige maand behoorlijk mager, maar is in de wintermaanden een uitstekend alternatief voor de graatmagere schol. Schar is een echt wintervisje, net als rondvissoorten zoals wijting, schelvis en kabeljauw. Tong is in het voorjaar druk bezig om voor nakomelingen te zorgen. Daar steekt de vrij dure platvis veel energie in. Desalniettemin is tong die vol zit met kuit of hom heerlijk om te eten. Tong wordt meestal mager als ie de paaiperiode achter de rug heeft, maar omdat er in de zomermaanden volop voedsel beschikbaar is, is ie ook weer snel aangesterkt. Tarbot is een platvis die in het eerste kwartaal wat minder aantrekkelijk is, maar in de overige drie kwartalen bijzonder smaakvolle. Hoewel haring als primeurproduct in mei alle aandacht krijgt, wijst het Nederlands Visbureau tegelijkertijd op het feit dat maatjesharing het gehele jaar door verkrijgbaar is. Dat klopt ook, want zelfs in april kan nog een goed harinkje van vorig jaar gegeten worden. Daarmee wordt eigenlijk het primeurproduct weer min of meer ontkracht. Haring is overigens de enige vis die kan bogen op een langlopend seizoen.
Op de foto laat een bemanningslid van de viskotter OD-6 een mooie tarbot zien, die ongetwijfeld zijn weg weet te vinden naar een smulpaap. (foto W.M. den Heijer)